ของเล่นเด็กมี ประโยชน์มากมาย นอกจากจะได้สนุกสนานเพลิดเพลินและได้ออกกำลังกายแล้ว ยังช่วยให้เด็กเจริญทางด้านอารมณ์ คือ เมื่อเล่นกับเพื่อน ก็จะทำให้รู้จักปรับตัวให้เข้ากับเพื่อน มีการแบ่งหน้าที่กับเพื่อน ก็ถือว่าเป็นการพัฒนาทางด้านสังคม เล่นแล้วได้ออกกำลังกายก็ถือเป็นการพัฒนาทางด้านร่างกาย และสิ่งที่สำคัญที่สุดคือ ทำให้เด็กได้พัฒนาด้านสติปัญญาอีกด้วย บางคนจึงกล่าวว่า ของเล่นเด็กทำ ให้เด็กฉลาด สิ่งสำคัญจึงอยู่ที่การเลือกของเล่นให้กับเด็ก ซึ่งการเลือกของเล่นให้กับเด็กนั้น นอกจากเราจะมองเรื่องความปลอดภัยแล้ว สิ่งที่มองข้ามไม่ได้ก็คือ ประโยชน์ที่เราจะได้รับจากมันนั่นเอง

เราสามารถแบ่งประเภทของของเล่นตามประโยชน์ของมันได้ดังต่อไปนี้

  1.ของเล่นที่ส่งเสริมด้านภาษา ได้แก่ ของเล่นที่เกี่ยวกับภาพ ตัวหนังสือ คำ เรื่องราว และการสนทนาซักถาม เช่น หนังสือภาพ หนังสือนิทาน เพลง เทปเพลง เทปนิทาน ฯลฯ

  2.ของเล่นที่ส่งเสริมด้านคณิตศาสตร์ ได้แก่ ของเล่นที่ฝึกการนับจำนวน รู้จักนับเลข รู้จักการรวมและการแยกสิ่งของ ขนาด ระยะ จำนวน เช่น รูปเลขาคณิต ภาพเรียงลำดับขนาด โดมิโนจุด ฯลฯ

  3.ของเล่นที่ให้รู้จักสิ่งต่างๆ และฝึกการสังเกตเปรียบเทียบ ได้แก่ ของเล่นที่เกี่ยวกับการเปรียบเทียบ
สี รูปร่างลักษณะของสิ่งของต่างๆ เช่น ภาพตัดต่อ โดมิโนสี โดมิโนภาพ การพับกระดาษ ฯลฯ

  4.ของเล่นที่ฝึกประสาทตาและมือให้ทำงานสัมพันธ์กัน ได้แก่ ของเล่นที่ให้เด็กได้ ตอก ต่อ หยอด กด ร้อย ปัก เย็บ ผูก เกี่ยว รูด เช่น กระดานฆ้อนตอก ร้อยเชือกตามรู ร้อยลูกปัดเม็ดโตๆ สานใบมะพร้าว ใบตาลเป็นรูปต่างๆ ฯลฯ

  5.ของเล่นที่ทำให้กล้ามเนื้อเล็กกล้ามเนื้อใหญ่แข็งแรง ทำให้เด็กได้ออกกำลังนิ้ว มือ แขน ขา ลำตัว ด้วยการเล่น กำ บีบ เขย่า เคาะ ตี ดึง ลาก จูง ไถ ผลัก เลื่อน เช่น เล่นปั้นดิน ขุดทราย เล่นลูกบอล ชิงช้า ไม้ลื่น เขย่าเครื่องดนตรี ตีกลอง ฯลฯ

  6.ของเล่นที่ให้เล่นเลียนแบบและสมมุติตามจินตนาการ เพื่อพัฒนาการรับรู้ ความคิดฝัน และเลียนแบบจากของจริง เช่น เล่นตุ๊กตา เล่นขายของ เล่นเป็นพ่อแม่ ครู หมอ ตำรวจ ทหาร ชาวนาฯลฯ

  7.ของเล่นที่ให้เล่นสร้างและส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ เพื่อให้เด็กสร้างสิ่งต่างๆ ตามโครงสร้างที่กำหนดไห้ และใช้ความคิดสร้างสรรค์ เช่น เล่นต่อไม้บล็อค สร้างบ้าน เล่นปั้น เล่นวาดภาพ ระบายสี ฯลฯ

  8. ของเล่นที่ส่งเสริมความรู้เกี่ยวกับโครงสร้างกลไกของของเล่น ส่งเสริมความรู้และทักษะทางวิทยาศาสตร์ เช่น เล่นกังหันหรือใบพัดหมุน เล่นรถไขลาน รถใช้แบตเตอรี่ ฯลฯ

  9. ของเล่นที่ฝึกแก้ปัญหา ช่วยให้เด็กแก้ปัญหาได้กล้าแสดงออก และคิดได้รวดเร็วคล่องแคล่ว เช่น เล่นทายปริศนาหรือปัญหาอะไรเอ่ย ของเล่นหาทางออก ฯลฯ