เด็กแพ้นมวัวมีจริงหรือ ?

เด็กแพ้นมวัวมีจริงหรือ ?

บทความ ณ. วันที่ : 13/10/2009 จำนวนคนเข้าชมเว็บ : 3039 ครั้ง

น้ำนมเป็นอาหารจำเพาะสำหรับทารกแรกเกิดทุกคน เพื่อทำให้ร่างกายเจริญเติบโตแข็งแรง และมีพัฒนาการที่ดีต่อไปในอนาคต และน้ำนมแม่ย่อมเป็นอาหารที่ดีที่สุดสำหรับเด็กทารก แต่ปัญหาทางด้านเศรษฐกิจและสังคม ทำให้มารดาหลายคนหันมาใช้น้ำนมวัวเป็นอาหารสำหรับทารกและเกิดปฏิกิริยาทาง ระบบอิมมูนทำให้เกิดอาการแพ้นมวัวได้

หลายคนอาจจะคิดว่าโรคแพ้นมวัวนั้นพบได้น้อยมาก และไม่น่าจะมีอาการรุนแรงมากนัก อาการแสดงที่พบได้มักจะมีอาการทางผิวหนัง คือ ผื่นลมพิษ หรือ อาการทางระบบทางเดินอาหาร คือ อาเจียน และท้องเสีย แต่ในความเป็นจริงแล้วพบว่าในปัจจุบันนี้โรคแพ้นมวัวนั้นพบได้บ่อย และมีอาการแสดงได้หลายรูปแบบมาก จึงทำให้ยากในการวินิจฉัย

อุบัติการณ์ของโรคภูมิแพ้ ในเด็กนั้น พบได้ประมาณ 35% โดยอัตราเสี่ยงขึ้นกับกรรมพันธุ์และสิ่งแวดล้อมที่มากระตุ้น พบว่าความเสี่ยงทางด้านกรรมพันธุ์นั้นถ้ามารดาเป็นโรคภูมิแพ้โอกาสที่ลูกจะ เป็นโรคภูมิแพ้พบสูงถึง 30-50% แต่ถ้าบิดาเป็นโรคภูมิแพ้โอกาสเสี่ยงของลูกจะลดลงเหลือประมาณ 30% และถ้าทั้งบิดาและมารดาเป็นโรคภูมิแพ้ลูกจะมีโอกาสสูงมากที่จะเป็นโรคภูมิ แพ้คือ 60-70% สำหรับเด็กที่ไม่มีบิดาหรือมารดาเป็นโรคภูมิแพ้เลยจะมีอัตราเสี่ยงต่ำคือ ประมาณ 14%

โรคแพ้นมวัวพบได้บ่อยในช่วงวัยทารกแรกเกิดจากลักษณะของเยื่อบุลำไส้ในเด็กทารกนั้นยังไม่แข็งแรงดี

ผู้เขียนเคยได้ดูแลผู้ป่วย เด็กอายุ 2 ปี มาด้วยอาการไม่ยอมพูด ตรวจพบว่ามีน้ำขังอยู่ในหูชั้นกลางทำให้หูไม่ได้ยินแพทย์ทางโสต นาสิก ลาริงซ์ ได้วางแผนการใส่ท่อระบายน้ำในหู และส่งมาปรึกษาที่หน่วยก่อน จากการตรวจแล้วสงสัยว่า เกิดจากการแพ้นมวัวหลังจากรักษาแล้วผู้ป่วยการได้ยินดีขึ้น และพูดได้ในที่สุดโดยไม่ต้องผ่าตัด

ข้อสรุปในการป้องกันโรคภูมิแพ้คือยังแนะนำให้รับประทานนมแม่อย่างเดียว ในช่วง 6 เดือนแรก โดยแม่ไม่จำเป็นต้องงดรับประทานนมวัว และพยายามหลีกเลี่ยงการให้อาหารเสริมโดยเฉพาะอย่างยิ่งไข่แดงในช่วง 6 เดือนแรก หรืออาหารทะเลควรเสริมหลังอายุ 1 ปีไปแล้ว และไม่แนะนำการงดอาหารใดๆ ที่อาจจะกระตุ้นให้เกิดภูมิแพ้ในช่วงตั้งครรภ์และให้นมบุตรแต่ก็ไม่ควรเน้น ให้แม่รับประทานนมวัวเพิ่มขึ้นในช่วงเวลาดังกล่าว และในกรณีที่ไม่สามารถให้นมแม่ได้ ก็อาจจะเลือกนมสูตรพิเศษที่ย่อยสลายโปรตีนนมวัวแล้ว (HA) เป็นการลดอุบัติการณ์ของโรคภูมิแพ้ได้
------------------------------------------------------------
คอลัมน์ พบแพทย์จุฬา
โดย รศ.พญ.จรุงจิตร์ งามไพบูลย์ ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

หนังสือพิมพ์มติชน วันที่ 18 มกราคม พ.ศ. 2550