การเกิดฝ้า

ฝ้า เป็นปื้นสีนํ้าตาลอยู่บนใบหน้า บริเวณแก้ม เหนือริมฝีปาก จมูก และคาง บริเวณที่ถูกแสงแดด การเกิดฝ้าขึ้นกับปริมาณฮอร์โมนเอสโตรเจนในร่างกาย จึงมักพบว่ามักเกิดฝ้าขึ้นระหว่างการตั้งครรภ์ หรือหลังรับประทานยาคุมกำเนิด ฝ้ามักเป็นมากขึ้น หรือสีคลํ้าขึ้น เมื่อใบหน้าถูก แสงแดด หลังการคลอดบุตร หรือหยุดยาคุมกำเนิด ฝ้าอาจจางลงได้บ้าง มักพบในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย ในอัดราส่วน12:1 พบมากในวัยกลางคน อายุ ประมาณ 30-40 ปี ปัญหาฝ้า เป็นปัญหาที่พบได้บ่อย ในสตรีวัยกลางคน ผู้มีปัญหาผิวแห้ง ออกแดด ฮอร์โมนผิดปกติ หรือ การใช้ยาคุมกำเนิด และมักเป็นเรื้อรังไม่ค่อยหายขาด ถ้าไม่หลีกเลี่ยงสาเหตุ และทำการรักษาที่ถูกต้อง

สาเหตุของการเกิดฝ้า

1. แสงแดดเชื่อว่าเป็นปัจจัยที่สำคัญที่สุด แสงอุตราไวโอเลตทั้งเอ บี และแสง Visible Light เป็นตัวกระตุ้นให้เกิดฝ้า หรือทำให้ฝ้าเป็นมากขึ้น การละเลยผิวหน้า ไม่ได้ทาครีมกันแดด หรือ เครื่องป้องกัน อาทิ หมวก ร่ม ทำให้เซลล์เม็ดสี ต้องสร้างเม็ดสีเพื่อป้องกันอันตรายจากรังสียูวี จึงเกิดฝ้า กระ รอยหมองคล้ำตามมา
2. ผิวแห้งขาดการบำรุง ทำให้ผิวหน้าขาดความสมดุลย์ของน้ำหล่อเลี่ยงผิว ทำให้หน้ากร้านแดด ขาดภูมิคุ้มกัน
3. ฮอรโมน เชื่อว่าการเปลี่ยนแปลงระดับฮอร์โมน จากการตั้งครรภ์ หรือ รับประทานยาคุมกำเนิด อาจทำให้เกิดฝ้าได้ แต่ปัจจุบันก็ยังไม่พบหลักฐานที่ชัดเจนในเรื่องนี้
4. เครื่องสำอาง การแพ้ส่วนผสมของเครื่องสำอางอาจทำให้เกิดรอยดำแบบฝ้าได้ ส่วนผสมเหล่านี้อาจเป็นพวกสารให้กลิ่นหอม หรือสี
5. พันธุ์กรรม เชื่อว่ามีส่วนเกี่ยวข้อง เนื่องจากมีรายงานว่าเป็นในครอบครัวได้ถึง ร้อยละ 30-50 และพบบ่อยในคนเอเซีย
6. หญิงที่กินยาคุมกำเนิด ฝ้าเกิดขึ้นในคนที่กินยาคุมกำเนิดที่มีส่วนผสมของเอสโทรเจน และโพรเจส เทอโรน

7. หญิงวัยหลังหมดประจำเดือน ที่ได้รับฮอร์โมนโพรเจสเทอโรน
8. ผู้ป่วยโรคไทรอยด์ มีโอกาสเป็นฝ้ามากกว่าคนปกติถึง 4 เท่าตัว
9. อารมณ์ พบฝ้าที่เกิดหลังมีอารมณ์เครียดอย่างรุนแรง

แพทย์จะวินิจฉัยฝ้าด้วยการใช้สายตาตรวจดู โดยทั่วไปไม่ต้องส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการ ยกเว้นรายที่สงสัยว่ามีอาการทางต่อมไทรอยด์

ส่วนการรักษาฝ้านั้นจัดว่ารักษาได้ แต่มักไม่หายขาด โดยเฉพาะเมื่อผู้เป็นฝ้าไม่อาจหลีกเลี่ยงการโดนแดดได้ตลอดเวลา เพราะทั้งรังสียูวีบี ยูวีเอ และแสงสว่างที่มองเห็น มีส่วนกระตุ้นให้ฝ้าเข้มขึ้น