ลูกวัย 3-6 ขวบ เป็นวัยที่มีการพัฒนาการทางภาษาดีขึ้น คุณพ่อคุณแม่จึงควรใช้โอกาสนี้ในการส่งเสริมความช่วงพูด ช่างถามให้เกิดประโยชน์กับตัวลูกมากที่สุดค่ะ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเด็ก วัย 2-3 ขวบ เป็นวัยที่เริ่มเรียนรู้โลก จึงไม่แปลกที่ลูกจะชอบถามนู่น ถามนี่อยู่บ่อย ๆ เช่น อันนี้อะไร ทำไมเป็นแบบนี้ ทำไมเป็นแบบนั้น บางครั้งเราก็รู้สึกว่า ทำไมลูกถึงถามอะไรซ้ำแล้วซ้ำเล่าทั้งๆที่เราตอบไปแล้วด้วย คุณพ่อคุณแม่จึงจำเป็นต้องทำความเข้าใจอย่างยิ่งว่า เด็กวัยนี้จะเข้าใจและเรียนรู้ได้เร็วกับสิ่งที่เป็นรูปธรรม ที่สามารถมองเห็นได้ด้วยตา ได้ยินกับหู หรือสัมผัสได้ด้วยกาย ส่วนเรื่องนามธรรม หรือความเป็นเหตุเป็นผล เช่น ความดี ความไม่ดี เขาจะยังเข้าใจได้ไม่ดีเท่ากับสิ่งที่สามารถมองเห็นได้ด้วยตา จึงจำเป็นอย่างมากที่ต้องอาศัยการอธิบายและการเรียนรู้ที่ถูกต้องจากคุณพ่อ คุณแม่
เมื่อลูกเป็นเจ้าหนูทำไม…การเป็นเจ้าหนูทำไมของลูก นอกจากความอยากรู้อยากเห็นแล้ว ลูกวัยนี้ กำลังอยู่ในช่วงของการพัฒนาหลักเหตุผลและฝึกฝนการแยกแยะสิ่งต่าง ๆ ฉะนั้น คุณพ่อคุณแม่จึงควรเสริมพัฒนาการส่วนนี้ของลูกด้วยวิธีเหล่านี้ค่ะ
ตอบคำถามด้วยภาษาง่าย ๆ
เวลาลูกสงสัยเรื่องอะไร บางทีเขาอาจจะมีคำตอบอยู่ในใจ แต่ยังพูดอธิบายเองไม่ถูก และถ้าคำตอบของเราไม่ตรงกับที่เขาคิดไว้ เขาก็มักจะถามย้ำอยู่เรื่อย ๆ จนบางครั้งอาจทำให้คุณพ่อคุณแม่รู้สึกรำคาญได้ เช่น เขาอาจเข้าใจว่าผลไม้สีแดงเป็นแอปเปิ้ล ทั้ง ๆ ที่มันคือมะเขือเทศ ถ้าเราบอกว่านั่นคือมะเขือเทศ ถ้าเขาไม่เข้าใจ เขาก็จะยังคงถามย้ำอยู่เรื่อย ๆ หากเป็นเช่นนี้คุณพ่อคุณแม่อาจถามเขากลับว่า “แล้วหนูคิดว่ามันเป็นอะไรคะลูก” เพื่อที่เราจะได้รู้ว่าลูกเข้าใจว่าอย่างไร หรือสิ่งที่ลูกอยากรู้จริง ๆ คืออะไร ซึ่งตรงนี้ก็เป็นโอกาสที่เราจะสอนเขาต่อด้วยการอธิบายอย่างง่าย ๆ ได้ว่า “หนู เห็นมันเป็นสีแดงเหมือนกับที่เรากินที่บ้านใช่มั้ยคะ แต่มันไม่ใช่แอปเปิ้ลนะ หนูลองดูดี ๆ สิคะ เห็นมั้ยคะว่าเปลือกมันนิ่มกว่า มีจุกมีก้านที่หัวด้วย อันนี้ไงที่เขาเอามาทำซอสมะเขือเทศ เวลาที่ลูกกินกับเฟร์นฟรายซ์ทอดไง หรือว่าจะทานกับสลัดก็ได้ จำได้มั๊ยคะ หนูก็เคยทานนะ ตรงจุดนี้ คุณพ่อคุณแม่สามารถสอนเจาะลงในเรื่องที่ลูกยังไม่เข้าใจได้ค่ะ
ตั้งคำถามกับลูกจากเรื่องใกล้ ๆ ตัว
หากลูกขี้สงสัยแล้วไม่อยากหาคำตอบ เราเองต้องทำตัวเป็นคนขี้สงสัย เพื่อกระตุ้นให้ลูกอยากหาคำตอบ ซึ่งเริ่มจากเรื่องง่าย ๆ หรือสิ่งที่ลูกรู้อยู่แล้ว เช่น ทำไมหมามันต้องเห่านะ ทำไมดอกไม้มีสีสวย ๆ ลูกอาจจะตอบในแบบที่เขาคิด เขาอาจคิดว่าดอกไม้มีสีสวย เพราะหนูชอบ ในมุมของเด็กที่เขาตอบแบบนี้ไม่ใช่เรื่องผิดค่ะ แต่การถามหรือกระตุ้นให้ลูกตอบแล้วต่อยอดไปเรื่อย ๆ จะทำให้เรารู้ว่าเขายังไม่รู้ในจุดไหน และคุณพ่อคุณแม่ต้องเสริมเพิ่มเติมให้เขาเรื่องไหนบ้างค่ะ
สอนลูกรู้จักเหตุผล…ผ่านการเล่น
เด็กวัยนี้ยังเข้าใจความเป็นเหตุเป็นผลได้ไม่ดีนัก อาจยังสับสนว่าสิ่งใดเป็นต้นเหตุและสิ่งใดเป็นผลลัพธ์ หรือสิ่งใดเกิดก่อนสิ่งใดเกิดหลัง โดยเริ่มต้นสอนได้จากการเล่นค่ะ เพราะจริงๆ การเล่นเปรียบเหมือนการลองผิดลองถูก เมื่อมีอุปสรรคหรือความขัดแย้งเกิดขึ้นระหว่างเล่น จะเป็นโอกาสที่จะสอนลูกเกี่ยวกับเหตุผล และแก้ปัญหาด้วยตนเองได้
เสริมกิจกรรมที่สร้างสรรค์
1. เกมอะไร-ทำไม
คำถาม “ทำไม” เป็นสิ่งที่ลูกคุ้นเคยดีอยู่แล้ว อาจเล่นเกมตั้งคำถามกับลูก เช่น “ลูกจ๋าทำไมช้างถึงมีงวง” จากนั้นก็รอฟังคำตอบ แต่ถ้าเขายังไม่ตอบ เราก็อาจจะกระตุ้นว่า “เป็นแบบนี้ได้มั้ยลูก ช้างมีงวงเพราะว่าจะได้ช่วยหยิบอาหารใส่ปากไงลู ก ช้างตัวใหญ่ขาใหญ่ถ้าใช้ขาอาจจะไม่สะดวก เลยใช้งวงดีกว่าไงคะ” ซึ่งวิธีนี้อาจช่วยกระตุ้นให้เขามีคำตอบและมีแนวทางมากขึ้น
2. เกมคาดเดาเหตุการณ์
เวลา ขับรถพาลูกไปข้างนอก เราก็อาจจะให้เขาลองคาดเดาเหตุการณ์จากสัญญาณไฟจราจร เช่น ถามว่า “ต่อจากไฟแดง จะเป็นไฟอะไรนะ แล้วถ้าไฟเขียวเราทำยังไง” วิธีนี้จะช่วยกระตุ้นให้ลูกได้คิดและเข้าใจความเป็นเหตุเป็นผลด้วย ที่สำคัญ คุณพ่อคุณแม่สามารถหยิบยกทุกอย่างรอบตัวทั้งในบ้านและนอกบ้านได้
3. เกมตั้งคำถาม…สร้างจินตนาการ
เกม ตั้งคำถามเหนือธรรมชาติ “หนูคิดว่าถ้าเรามี 4 แขนจะเป็นยังไงลูก” หรือ “ลูกว่าบ้านเราไม่มีตู้เย็นเลยจะอยู่ได้มั้ย จะทำยังไงดีน้า ลองช่วยกันคิดหน่อยสิคะ” ให้เขาได้บริหารสมองและใช้จินตนาการค่ะ
เกม ตั้งคำถามจากธรรมชาติรอบตัว เช่น เดิน ๆ ไปเจอใบไม้ ก็ลองให้ลูกคิดต่อว่า ใบไม้ไปทำอะไรได้บ้าง เขาอาจจะตอบว่าเอาไปลอยน้ำ เป็นเรือ แค่นี้ก็ช่วยให้เขาได้ใช้จินตนาการแล้วล่ะค่ะ
4. เกมฝึกประสาทสัมผัส
เกมนี่เสียงอะไร : ฝึกการได้ยิน โดยนำของเล่นที่ลูกคุ้นเคย เช่น เครื่องเขย่า รถ กีต้าร์ เปียโน จากนั้นก็ให้เปิดตา แล้วเขาทายว่านี่เสียงอะไร ลูกก็จะได้ให้ประสาทสัมผัสทั้ง 5
เกมหาของ : ฝึกสายตา ซ่อนของไว้ในมือให้ลูกทายว่าอยู่ข้างไหน เวลาเล่นควรสลับไปสลับมาช้า ๆ ให้เขาได้เล่นไปกับเราเกมจับของ : ฝึกการสัมผัส อาจนำขวดปากแคบหรือกล่องทึบ ๆ ใส่ของที่ลูกคุ้นเคย เช่น รถของเล่น ตุ๊กตา ขนม หรือของที่เจอในชีวิตประจำวัน จากนั้นก็ให้ลูกเอามือล้วงลงไป ช่วยฝึกความจำและได้ใช้กล้ามเนื้อมัดเล็ก
เกมจับคู่ : ชวนลูกเก็บของตามประเภทของ เช่น กล่องหนังสือนิทาน กล่องตุ๊กตา กล่องสำหรับลูกบอล เกมนี้นอกจากจะเสริมพัฒนาการลูกและฝึกระเบียบวินัยแล้ว ยังช่วยคุณแม่ทุ่นแรงในการตามเก็บของลูกได้เยอะเชียวค่ะ ยิงปืนนัดเดียวได้นกหลายตัวและทาง www.bkkidshop.com หวังเป็นอย่างยิ่งนะคะว่า แค่คุณพ่อคุณแม่พร้อมที่จะเรียนรู้ไปกับลูก และหากิจกรรมง่าย ๆ ที่สามารถจะหยิบยกมาจากสิ่งต่าง ๆ รอบตัวให้เขาได้เล่นบ้าง ก็จะช่วยเสริมให้เจ้าหนูของเรากลายเป็นเจ้าหนูทำไมที่ เก่ง ฉลาด และสร้างสรรค์ได้แล้วล่ะค่ะ
ลองไปเล่นไปฝึกเจ้าตัวน้อยของคุณดูนะคะ